Berekenen letselschade met de Smartengeld gids
Letselschade bestaat uit materiële schade en immateriële schade. Materieel zijn alle schadeposten die op geld waardeerbaar zijn, bijvoorbeeld inkomensschade, medische kosten en reiskosten.
In deze bijdrage leest u alles over immateriële schade, beter bekend als smartengeld. Aan bod komen:
- Wat is smartengeld?
- Hoe kun je smartengeld berekenen
- De Smartengeld gids
- Smartengeldgids voorbeelden
Wat is Smartengeld?
Smartengeld is een schadevergoeding voor immateriële schade. Het gaat om letselschade wat niet in geld is uit te drukken, zoals pijn en psychische leed dat veroorzaakt is door een ongeval en het opgelopen letsel.
Als immateriële schade op een aansprakelijke partij verhaald kan worden, dan wordt deze schade vergoed door middel van het zogenaamde smartengeld. De betekenis hiervan is te vinden in het Burgerlijk Wetboek (BW) en wel in artikel 6:106 BW
Voor nadeel dat niet in vermogensschade bestaat, heeft de benadeelde recht op een naar billijkheid vast te stellen schadevergoeding:
- Als de aansprakelijke persoon het oogmerk had zodanig nadeel toe te brengen;
- indien de benadeelde lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast;
- In het geval het nadeel gelegen is in aantasting van de nagedachtenis van een overledene en toegebracht is aan de niet van tafel en bed gescheiden echtgenoot, de geregistreerde partner of een bloedverwant tot in de tweede graad van de overledene, mits de aantasting plaatsvond op een wijze die de overledene, ware hij nog in leven geweest, recht zou hebben gegeven op schadevergoeding wegens het schaden van zijn eer of goede naam.
Smartengeld na bijvoorbeeld een auto ongeluk, fietsongeluk of bedrijfsongeval valt onder categorie 2.
Betekenis smartengeld
De definitie van smartengeld na een ongeval is dan als volgt:
Smartengeld is de schadevergoeding, anders dan vermogensschade, waar iemand recht op heeft bij lichamelijk of psychisch letsel.
Recht op smartengeld heeft in beginsel alleen het letselschade slachtoffer zelf. Sinds 2019 hebben echter ook naasten van slachtoffers onder omstandigheden recht op smartengeld. Er wordt dan gesproken van affectieschade. Bent u getuige geweest van een ongeval waarbij een naaste betrokken is geweest? Dan maakt het smartengeld ook deel uit van de shockschade.
Smartengeld voor naasten: affectieschade en shockschade
Lees hier meer over affectieschade.
Lees hier meer over shockschade.
Smartengeld claimen
Een belangrijke voorwaarde voor het claimen van smartengeld is dat er een aansprakelijke partij moet zijn. Bijvoorbeeld bij een kop-staart botsing of bedrijfsongeval. Maar ook bij een hondenbeet, omdat op grond van de wet de bezitter van de hond aansprakelijk is.
Daarnaast moet er een medische eindsituatie zijn. Dit betekent dat het letsel genezen moet zijn of niet meer zal verbeteren. Dit wordt een medische eindsituatie genoemd.
Smartengeld berekenen
De hoogte van het smartengeld is afhankelijk van diverse factoren. Twee personen kunnen exact hetzelfde letsel hebben opgelopen bij een ongeluk, maar toch een ander bedrag aan smartengeld ontvangen. Naast het letsel spelen dan ook vele andere factoren een rol bij het vaststellen van de hoogte van het smartengeld.
Er wordt bij de vaststelling van de hoogte van het smartengeld gekeken naar de billijkheid en alle omstandigheden van het geval. Belangrijke factoren die meespelen bij de waardering van smartengeld zijn:
- Wat is de aard en de ernst van het letsel?
- Hoe oud is het slachtoffer?
- Hebben er medische behandelingen plaatsgevonden?
- Wat is de duur van het herstel van het letsel?
- Heeft het slachtoffer pijn geleden en zo ja, hoe lang?
- Was er sprake van arbeidsongeschiktheid? Hoe lang en in welke mate ?
- Heeft het ongeval invloed gehad op de carrière?
- Is er sprake van blijvende of tijdelijke klachten?
- In hoeverre is he slachtoffer afhankelijk van hulp en zorg van anderen?
- Zijn er psychische klachten door het ongeval?
Smartengeld gids
Nu wij weten welke omstandigheden een rol spelen bij het vaststellen van het smartengeld, is de vraag natuurlijk hoe wij smartengeld berekenen.
Smartengeld berekenen gebeurd door aansluiting te zoeken bij vergelijkbare uitspraken van rechters uit de Nederlandse rechtspraak. Eén van de hulpmiddelen daarbij is de Smartengeld gids.
In de smartengeldgids staan honderden gerechtelijke uitspraken. Omdat het vaststellen van het smartengeld in Nederland gebeurt door gevalsvergelijking, wordt er in de Smartengeld gids in iedere zaak gezocht naar een vergelijkbare zaak uit de rechtspraak. Met name de aard en ernst van het letsel krijgt daarbij in de Smartengeldgids aandacht.
In buitengerechtelijke onderhandelingen in letselschadezaken worden meestal hogere smartengeldvergoedingen betaalt dan door rechters. Dat blijkt onder andere uit het bedrag van € 338.000,– dat in 2015 aan smartengeld is uitgekeerd, terwijl de Smartengeldgids tot dan toe uitging van een maximum bedrag van “slechts” € 200.000,–.
Smartengeld voorbeelden
Medische fout
In deze letselschadezaak ging het om een medische fout, begaan door een gynaecoloog. Deze had geen acht geslagen op de uitslag van weefsel onderzoek dat duidde op een kwaadaardige vorm van baarmoederhalskanker. De vrouw in kwestie overleed drie jaar later aan de gevolgen daarvan; een ernstige zaak maar niet veel ernstiger dan de casus van de rechtbank te Rotterdam uit 2017 waarin een vergoeding van € 200.000,– billijk werd geacht. Ook in die situatie betrof het een gemiste (kanker)diagnose met fatale gevolgen.
Litteken door hondenbeet
Een 3 jarig jongetje is bij zijn oma op bezoek wanneer de hond van oma het jongetje in zijn oor bijt. Er blijft een ontsierend litteken achter en de rechtbank geeft aan dat dit littekenen met name in de pubertijd tot een gebrek aan zelfvertrouwen kan leiden. Voor de hondenbeet wordt € 5.281,– aan smartengeld toegekend.
Handletsel na bedrijfsongeval
Een telecom monteur valt van een ladder tijdens montagewerkzaamheden en breekt hierbij zijn rechter hand. De breuk is gecompliceerd en er is sprake van tijdelijke arbeidsongeschikt. Na herstel blijft het gebruik van de hand beperkt als gevolg waarvan er een bedrag van € 6.810,– aan smartengeld toegekend wordt voor het handletsel.
Beenletsel na motorongeluk
Een man wordt op de motor aangereden door een auto en raakt hierdoor gewond aan zijn rechterknie. Het letsel veroorzaakt forse beperkingen. Lopend en staand werk verrichten is blijvend onmogelijk. Ook tillen en knielen is moeilijk na het verkeersongeval. De man krijgt € 8.929,– smartengeld na het verkeersongeval.
Auto ongeluk
Bij een auto- ongeluk met een dronken bestuurder loopt een man verwondingen op aan armen en benen met blijvend letsel tot gevolg. Hierdoor is hij blijvend niet meer in staan om te werken. De rechter waardeert het smartengeld op € 36.034,-.
Fietser aangereden: volledige arbeidsongeschiktheid
Een 25 jarige net afgestudeerde tandarts wordt als fietser aangereden door een bromfiets. Het gaat om een frontale aanrijding en de gewonde fietser ligt lang in het ziekenhuis. Er is hersenletsel en veel verzorging nodig. Ondanks dat hij net is afgestudeerd zal hij nooit kunnen werken. Door het zware letsel en de heftige gevolgen van het fietsongeluk wordt het smartengeld begroot op ruim € 190.000,-.
